เมื่อมาร์กซ์คืนชีพ
Marx in Soho: A Play on History
ผู้เขียน: โฮวาร์ด ซินน์
ผู้แปล: เนติวิทย์ โชติภัทร์ไพศาล
บรรณาธิการแปล: อ้อมทิพย์ เกิดผลานันท์
โฮวาร์ด ซินน์ (ผู้เขียน) ได้พาคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) เจ้าของผลงานทรงอิทธิพลระดับโลกอย่าง Communist Manisfesto และ Das Kapital กลับมาที่เมืองโซโห (Soho) แต่ไม่ใช่ “โซโห” ในลอนดอนที่มาร์กซ์เคยอยู่ แต่เป็น “โซโห” ในนครนิวยอร์กที่เต็มไปด้วยของแบรนด์เนมต่าง ๆ หรือเรียกได้ว่าไปในเมืองที่ทุนนิยมสุดขั้ว
บทละคอนที่พามาร์กซ์มาเดินเล่นอยู่ในโลกปัจจุบันนี้ได้แสดงให้เห็นถึงข้อวิพากษ์วิจารณ์ถึงโลกทุนนิยมปัจจุบันอย่างแหลมคม แต่ก็ไม่ได้ตึงเครียด ภายในบทละครยังมีความสนุกสนาน รวมถึงเรื่องราวชีวิตของมาร์กซ์ที่ผู้เขียนได้สร้างสรรค์สอดแทรกไว้ตามบทละคอนภายในเล่มนี้
แนวคิดมาร์กซ์ที่ดูจะตายแล้วตั้งแต่ “จุดจบของประวัติศาสตร์” (The End of History) ที่ทุนนิยมเสรีประชาธิปไตยได้รับชัยชนะไป ได้ “ฟื้นคืนชีพ” อีกครั้งในบทละคอนนี้ ในโลกที่ดูจะ “ก้าวหน้า” ขึ้นทุกวัน แต่ความเหลื่อมล้ำพุ่งสูงขึ้น สิ่งแวดล้อมถูกทำลาย และผู้คนต่างลืมตาอ้าปากอย่างยากลำบาก ทำให้ “เมื่อมาร์กซ์คืนชีพ” ที่ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อ 20 ปีก่อนยังคงร่วมสมัยและเป็นหนังสือที่น่าหยิบขึ้นมาอ่านในปัจจุบัน
“คุณเรียกว่านี่ก้าวหน้า เพราะมีรถติดเครื่องยนต์ มีโทรศัพท์ และเครื่องบิน และน้ำหอมอีกพันชนิดที่ทำให้กลิ่นตัวคุณหอมขึ้นเหรอ ในขณะที่คนกำลังนอนอยู่ที่ถนนเนี่ยนะ?”
คำนิยม
“โฮวาร์ด ซินน์แต่งบทละครนี้ให้ดูร่วมสมัยโดยการให้มาร์กซ์ไม่ได้กลับไปที่โซโห กรุงลอนดอนซึ่งเป็นที่ที่มาร์กซ์เคยใช้ชีวิตอยู่ แต่โชคชะตากลับเล่นตลกโดยให้มาร์กซ์ไปโผล่ที่ย่านโซโห นครนิวยอร์กแทนเพราะ “ระบบระเบียบราชการที่อีรุงตุงนัง” ในสวรรค์แล้ว พระเจ้าจึงส่งมาร์กซ์ไปแถวย่านร้านค้าหรูหรามีสินค้ายี่ห้อดังแทน ดังนั้นบทละครนี้อาจจะช่วยให้“สหาย” ทั้งหลายเข้าใจโลกทุนนิยมที่เรากำลังอยู่ในขณะนี้ได้อย่างสนุกสนาน?”
— ดร.กัลยา เจริญยิ่ง